Μεταστατικός καρκίνος του ήπατος εκ του παχέος εντέρου και του ορθού
Το ήπαρ είναι το πρώτο μείζον όργανο του σώματος, που μέσω της πυλαίας φλέβας δέχεται μεγάλη ποσότητα φλεβικού αίματος ανά λεπτό, ίσως δε αυτός είναι ο λόγος που αποτελεί την πιο συχνή εστία ανεύρεσης ηπατικών μεταστάσεων από κάθε όργανο της κοιλίας και ειδικά από ορθοκολικό καρκίνο.
Από όλα τα μεταστατικά καρκινώματα του ήπατος, εκείνο που ενδιαφέρει περισσότερο είναι αυτό εκ του παχέος εντέρου για πολλούς λόγους, ειδικά δε λόγω της πιθανότητας θεραπείας και ακόμα και ίασης μετά από ηπατεκτομή.
Τουλάχιστον 50.000 ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου αναπτύσσουν μεταστάσεις κάθε έτος στις ΗΠΑ, το δε 50% όλων των ασθενών με καρκίνο του παχέος εντέρου εμφανίζουν ή θα αναπτύξουν τελικά ηπατικές μεταστάσεις (στο 85% μέσα σε 2,5 έτη, και 100% μέσα σε 5 έτη). Στο 30% αυτών με μεταστατική νόσο του ήπατος (ΜΝΗ) από το παχύ έντερο και το ορθό, το ήπαρ είναι η μόνη περιοχή με μεταστάσεις.
Το 15-25% από τις μεταστάσεις αυτές ανιχνεύονται κατά τη διάγνωση της πρωτοπαθούς νόσου ή μέσα στους 3 πρώτους μήνες μετά την κολεκτομή (σύγχρονες), το δε 70% θα αναπτυχθούν ή ανιχνεύονται μετά τη θεραπεία της πρωτοπαθούς εστίας, συνήθως μέσα στα 3 πρώτα χρόνια μετά την κολεκτομή, και ονομάζονται μετάχρονες. Κατά συνέπεια, 10.000 έως 15.000 ασθενείς το χρόνο είναι υποψήφιοι για τοπική θεραπεία της ΜΝΗ από
ορθοκολικό καρκίνο στις ΗΠΑ.
Χωρίς θεραπεία, η διάμεση επιβίωση των ασθενών με ΜΝΗ από ορθοκολικό καρκίνο είναι 6-9 μήνες, εξαρτώμενη κυρίως από την έκταση της νόσου κατά τη διάγνωση. Η ηπατεκτομή προσφέρει 5ετή επιβίωση 25-44%, πρόσφατα δε υπάρχουν αναφορές μέχρι και 58%, με περιεγχειρητική θνητότητα 0-6,6%. Ατυχώς, όμως, μόνο το 15-20% των ασθενών με ΜΝΗ από ορθοκολικό καρκίνο είναι κατάλληλοι για ηπατεκτομή, αν και με τις σύγχρονες θεραπευτικές μεθόδους αναμένεται να αυξηθεί το ποσοστό αυτό.
Πρόληψη
Λόγω του ότι η ανάπτυξη συμπτωματολογίας επισυμβαίνει αργά στην πορεία της νόσου, είναι απαραίτητη η πολύ στενή παρακολούθηση των ασθενών με κολεκτομή συνεπεία καρκίνου του παχέος εντέρου, με βιοχημικές εξετάσεις του ήπατος, CEA, υπερηχογράφημα (US) και αξονική τομογραφία (ΑΤ), ώστε να επιτευχθεί πρώιμη ανίχνευση πιθανών μεταστάσεων, ειδικά δε σε ασθενείς σταδίων Dukes Β και C. Το πρωτόκολλο
παρακολούθησης των ασθενών αυτών αλλάζει κατά περιόδους και αναλόγως των οικονομικών πόρων του συστήματος υγείας κάθε χώρας, αλλά οι εξαμηνιαίοι έλεγχοι ειδικά στα δύο πρώτα χρόνια μετά την κολεκτομή είναι πολύ σημαντικοί, ειδικά με υπερηχογράφημα ήπατος και κολονοσκόπιση, καθώς και διορθικό υπερηχογράφημα για τις χαμηλές πρόσθιες εκτομές.
Η πρόληψη είναι η μητέρα κάθε θεραπείας!
Επιστημονική Ομάδα
Χειρουργική θεραπεία
Οι θεραπευτικές επιλογές που έχουμε για ασθενείς με ΜΝΗ από ορθοκολικό καρκίνο είναι αρκετές (εικόνα 6). Από αυτές η μόνη δυνητικά θεραπευτική είναι η ηπατεκτομή με επιβίωση 20ετίας περί το 20%, μιας και οι ασθενείς που υπεβλήθησαν μόνο σε συστηματική χημειοθεραπεία (στην πλέον σύγχρονη) εμφανίζουν μέση επιβίωση περίπου 2 χρόνια.